عمّان شاعر اهل بیت - بخش نخست: زندگینامه
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » عمان نیریزی »
یکی از گویندگان نی ریز در دهههای پایانی روزگار قاجاری و پهلوی نخست، محمدرضا عمان نیریزی است که دربارهی زندگی و شعر او پژوهشهای چندانی صورت نگرفته و متأسفانه دیوان وی تا امروز به زیور چاپ آراسته نشده است. نخستین پژوهندهای که پیرامون زندگی عمان گفتاری دارد و نمونههایی از شعر او را چاپ کرده، زندهیاد خلیل سازگار، نویسندهی «تذکرهی سازگار» است. در جستار حاضر، زندگی و شعر این گویندهی نی ریزی با استناد به کتاب «تذکره سازگار»...
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » عمان نیریزی »
یکی از گویندگان نی ریز در دهههای پایانی روزگار قاجاری و پهلوی نخست، محمدرضا عمان نیریزی است که دربارهی زندگی و شعر او پژوهشهای چندانی صورت نگرفته و متأسفانه دیوان وی تا امروز به زیور چاپ آراسته نشده است. نخستین پژوهندهای که پیرامون زندگی عمان گفتاری دارد و نمونههایی از شعر او را چاپ کرده، زندهیاد خلیل سازگار، نویسندهی «تذکرهی سازگار» است. در جستار حاضر، زندگی و شعر این گویندهی نی ریزی با استناد به کتاب «تذکره سازگار»...
عمّان شاعر اهل بیت - بخش دوم: آثار
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » عمان نیریزی »
بخش نخست این مقاله را اینجا بخوانید 2. آثار عمان 2-1 جغرافیای نیریز ظاهراً عمان به جز دیوان، کتابی در جغرافیای نیریز داشته است. عمان چنانکه گفته شد، اهل سیر و گشت بوده و بخشی از عمر خود را در مسافرت گذرانده است؛ بنابراین طبیعی مینماید که وی آبادیهای پیرامون نیریز، چشمهساران و لایها و آبرودها و تنگهها و کاریزها و کوه ها و دشتهای نیریز را دیده و به تألیف کتابی در جغرافیای نیریز همّت کرده باشد. میگویند خانم مهرنوش معانی،...
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » عمان نیریزی »
بخش نخست این مقاله را اینجا بخوانید 2. آثار عمان 2-1 جغرافیای نیریز ظاهراً عمان به جز دیوان، کتابی در جغرافیای نیریز داشته است. عمان چنانکه گفته شد، اهل سیر و گشت بوده و بخشی از عمر خود را در مسافرت گذرانده است؛ بنابراین طبیعی مینماید که وی آبادیهای پیرامون نیریز، چشمهساران و لایها و آبرودها و تنگهها و کاریزها و کوه ها و دشتهای نیریز را دیده و به تألیف کتابی در جغرافیای نیریز همّت کرده باشد. میگویند خانم مهرنوش معانی،...
شرح احوال میرزا زین العابدین نیریزى
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » میرزا زین العابدین نیریزی »
میرزا زین العابدین نیریزى، از خوشنویسانِ گمنامِ سده 12 و 13 هجرى قمرى است. اطلاعات ما درباره میرزا زین العابدین محدود به مطالبى است که خود او در پایانِ نسخه اصلاح الالفاظ به دست داده است. تنها اثرى که از او مى شناسیم، کتابت کتابِ اصلاح الالفاظ است. این کتاب، تألیف شیخِ مفید بن میرزا نبى شیرازى است. نسخه مورد نظر به شماره 307 د در کتابخانه دانشکده الهیات و معارف اسلامى دانشگاه تهران (اکنون در کتابخانه...
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » میرزا زین العابدین نیریزی »
میرزا زین العابدین نیریزى، از خوشنویسانِ گمنامِ سده 12 و 13 هجرى قمرى است. اطلاعات ما درباره میرزا زین العابدین محدود به مطالبى است که خود او در پایانِ نسخه اصلاح الالفاظ به دست داده است. تنها اثرى که از او مى شناسیم، کتابت کتابِ اصلاح الالفاظ است. این کتاب، تألیف شیخِ مفید بن میرزا نبى شیرازى است. نسخه مورد نظر به شماره 307 د در کتابخانه دانشکده الهیات و معارف اسلامى دانشگاه تهران (اکنون در کتابخانه...
شرح احوال و زندگانی ابوالفتح نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالفتح نیریزی(جمال الدین ابوالفتح محمد بن طاهر) »
شیخ جمال الدین ابوالفتح محمد بن طاهر نیریزى، فقیه، دانشمند، زاهد و مدرّس نامدار فارس در سده 6 - 7 ه . ق. بود. قدیمترین منبعى که در آن، نام او آمده، شیرازنامه زرکوب شیرازى است. دراین کتاب، شرح احوال مستقلى از او وجود ندارد و فقط در دو مورد، ذیل شرح احوال ابومحمد روزبهان بقلى (متوفى 606 ه . ق.)، و شرح احوال مجدالدین اسماعیل نیکروز فالى ، از او یاد شده است . پس از...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالفتح نیریزی(جمال الدین ابوالفتح محمد بن طاهر) »
شیخ جمال الدین ابوالفتح محمد بن طاهر نیریزى، فقیه، دانشمند، زاهد و مدرّس نامدار فارس در سده 6 - 7 ه . ق. بود. قدیمترین منبعى که در آن، نام او آمده، شیرازنامه زرکوب شیرازى است. دراین کتاب، شرح احوال مستقلى از او وجود ندارد و فقط در دو مورد، ذیل شرح احوال ابومحمد روزبهان بقلى (متوفى 606 ه . ق.)، و شرح احوال مجدالدین اسماعیل نیکروز فالى ، از او یاد شده است . پس از...
شرح حال ساکت نیریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » ساکت نیریزی »
نام وى محمدابراهیم، فرزند محمد شریف ،متخلص به ساکت، از دانشمندان، شاعران و خوشنویسان فارس در سده13-14 ه .ق. بود. او را «میرزا ابراهیم» نیز خواندهاند . ساکت خود در مقدمه دبستانالفرصه از خویشتن با عنوان «محمدابراهیم بن محمد الشریف» و نیز در پایان مقدمه ،«حاج میرزاابراهیم » یاد کرده است . همچنان که او خود گفته است، اصلاً شیرازى بود و در نیریز ولادت یافت . با توجه به گفته مؤلّف تذکره شعاعیه - تألیف در...
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » ساکت نیریزی »
نام وى محمدابراهیم، فرزند محمد شریف ،متخلص به ساکت، از دانشمندان، شاعران و خوشنویسان فارس در سده13-14 ه .ق. بود. او را «میرزا ابراهیم» نیز خواندهاند . ساکت خود در مقدمه دبستانالفرصه از خویشتن با عنوان «محمدابراهیم بن محمد الشریف» و نیز در پایان مقدمه ،«حاج میرزاابراهیم » یاد کرده است . همچنان که او خود گفته است، اصلاً شیرازى بود و در نیریز ولادت یافت . با توجه به گفته مؤلّف تذکره شعاعیه - تألیف در...
طبیب میرزا محمد مصلح
دانشنامه مشاهیر » پزشکان و دانشمندان نی ریز »
این نوشته برگرفته از مقاله طب نیریز در گذر تاریخ است. در سال ۱۲۹۴ هـ. ق که منصور السلطنه شیبانی از ایل عرب شیبانی و داماد فتحعلی خان نیریزی حاکم پیشین نیریز به حکومت نیریز منصوب گردید، میرزا محمد که در محله بازار نیریز سکونت داشت مشغول طبابت بود. میگویند او پزشکی حاذق، جراحی ماهر و دارای اخلاق و صفاتی پسندیده بوده است بهگونهای که از فقرا حق ویزیت نمیگرفته و از افراد بیبضاعت کمترین ویزیت را دریافت میکرده است. بر...
دانشنامه مشاهیر » پزشکان و دانشمندان نی ریز »
این نوشته برگرفته از مقاله طب نیریز در گذر تاریخ است. در سال ۱۲۹۴ هـ. ق که منصور السلطنه شیبانی از ایل عرب شیبانی و داماد فتحعلی خان نیریزی حاکم پیشین نیریز به حکومت نیریز منصوب گردید، میرزا محمد که در محله بازار نیریز سکونت داشت مشغول طبابت بود. میگویند او پزشکی حاذق، جراحی ماهر و دارای اخلاق و صفاتی پسندیده بوده است بهگونهای که از فقرا حق ویزیت نمیگرفته و از افراد بیبضاعت کمترین ویزیت را دریافت میکرده است. بر...
میرزا محمد جعفرخان شعله
دانشنامه مشاهیر » پهلوانان و ورزشکاران نیریز »
از دیگر پهلوانان و دلاوران میتوان از مرحوم میرزا محمد جعفرخان شعله، شاعر معروف نیریزی نام برد. وی به ورزش زورخانهای علاقهمند بوده و خود ید طولایی در این رشتهی ورزشی داشته است. نامبرده به علت شرکت در جنگهای محلی مدتها از صحنهی ورزش دور بوده است. در مورد قدرت بازوی او چنین نقل شده است که ایشان دارای هیکلی تنومند و انگشتانی درشت بود. در توصیف و چالاکی نامبرده نیز چنین آمده است که او اسب در...
دانشنامه مشاهیر » پهلوانان و ورزشکاران نیریز »
از دیگر پهلوانان و دلاوران میتوان از مرحوم میرزا محمد جعفرخان شعله، شاعر معروف نیریزی نام برد. وی به ورزش زورخانهای علاقهمند بوده و خود ید طولایی در این رشتهی ورزشی داشته است. نامبرده به علت شرکت در جنگهای محلی مدتها از صحنهی ورزش دور بوده است. در مورد قدرت بازوی او چنین نقل شده است که ایشان دارای هیکلی تنومند و انگشتانی درشت بود. در توصیف و چالاکی نامبرده نیز چنین آمده است که او اسب در...
آثار ابوالفضل صفی الدین عبدالرحمن بن نورالدین محمد حسینی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » خاندان سید جلال الدین عبدالله حسینی » خاندان سید نورالدین محمد حسینی » ابوالفضل صفی الدین عبدالرحمن بن نورالدین محمد حسینی »
صفى الدین، رساله اى در اعتقاد اهل سنّت نگاشت، همچنین بر منازل السائرین خواجه عبدالله انصارى و برخى آثار دیگر حواشى نوشت. با وجود این، تنها دو بیت از اشعار او در دست است که سخاوى در الضوء اللامع نقل کرده است: الا یا نفس ویحک لاتنامى فکم نوما یورث من ملام * یا عازما نحو الحبیب هناکا قبل یدیه اذا وصلت هناکا او در ربیع الاوّل سال 864 هجرى قمرى به مکه مکرمه رفت...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » خاندان سید جلال الدین عبدالله حسینی » خاندان سید نورالدین محمد حسینی » ابوالفضل صفی الدین عبدالرحمن بن نورالدین محمد حسینی »
صفى الدین، رساله اى در اعتقاد اهل سنّت نگاشت، همچنین بر منازل السائرین خواجه عبدالله انصارى و برخى آثار دیگر حواشى نوشت. با وجود این، تنها دو بیت از اشعار او در دست است که سخاوى در الضوء اللامع نقل کرده است: الا یا نفس ویحک لاتنامى فکم نوما یورث من ملام * یا عازما نحو الحبیب هناکا قبل یدیه اذا وصلت هناکا او در ربیع الاوّل سال 864 هجرى قمرى به مکه مکرمه رفت...
آثار متفرقه و وقف نامه های میرزا احمد نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » میرزا احمد نیریزی(فرزند شمس الدین محمد) » آثار میرزا احمد نیریزی »
آثار دیگر میرزااحمد در این بخش نخست آثار متفرقه سپس وقف نامه ها را معرفی می کنیم. 1ـ خطبه بىنقطه حضرت على (ع): وزیرى (16 × 26 سانتىمتر)، 30 صفحه و هر صفحه 10 سطر، به قلم نسخ، کتابت ممتاز، تاریخ 1116 ه . ق.، شاملِ خطبه بىنقطه، خطبه بىالف، قصیده یحیى صرصرى که در مدح رسول اکرم (ص) سروده و از حضرت على (ع) نقل شده، و رجزى که حضرت امیرالمؤمنین (ع) در جنگ صفین خوانده است. مقدمه رساله...
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » میرزا احمد نیریزی(فرزند شمس الدین محمد) » آثار میرزا احمد نیریزی »
آثار دیگر میرزااحمد در این بخش نخست آثار متفرقه سپس وقف نامه ها را معرفی می کنیم. 1ـ خطبه بىنقطه حضرت على (ع): وزیرى (16 × 26 سانتىمتر)، 30 صفحه و هر صفحه 10 سطر، به قلم نسخ، کتابت ممتاز، تاریخ 1116 ه . ق.، شاملِ خطبه بىنقطه، خطبه بىالف، قصیده یحیى صرصرى که در مدح رسول اکرم (ص) سروده و از حضرت على (ع) نقل شده، و رجزى که حضرت امیرالمؤمنین (ع) در جنگ صفین خوانده است. مقدمه رساله...
شرح احوال محمد طاهر نیریزى
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » محمد طاهر نیریزی(فرزند محمدقلی) »
محمد طاهر، فرزند محمدقلی نیریزی، از نسخ نویسان سده یازده هجری قمری است. تنها اثری که از او در دست است، نسخهای از کتاب حل مشکلات الاشارات خواجهنصیرالدین طوسی (متوفی ۶۷۲ ه. ق.) است که آن را به خط نسخ روز دوشنبه ذیالقعده سال ۱۰۷۵ ه. ق. در اصفهان کتابت کرده است. حل مشکلات الاشارات: قطع ربعی، ۲۰۷ برگ و هر صفحه ۲۳ سطر، عنوان و نشان شنگرف جلد تیماج است. این نسخه به شماره ۳: ۳۵ - ۶۳۴۲ در...
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » محمد طاهر نیریزی(فرزند محمدقلی) »
محمد طاهر، فرزند محمدقلی نیریزی، از نسخ نویسان سده یازده هجری قمری است. تنها اثری که از او در دست است، نسخهای از کتاب حل مشکلات الاشارات خواجهنصیرالدین طوسی (متوفی ۶۷۲ ه. ق.) است که آن را به خط نسخ روز دوشنبه ذیالقعده سال ۱۰۷۵ ه. ق. در اصفهان کتابت کرده است. حل مشکلات الاشارات: قطع ربعی، ۲۰۷ برگ و هر صفحه ۲۳ سطر، عنوان و نشان شنگرف جلد تیماج است. این نسخه به شماره ۳: ۳۵ - ۶۳۴۲ در...